هوستافرم یا پلی استال
هوستافرم (Hostaform) نام تجاریای است برای گروهی از مواد پلیمری و رزینهای مهندسی بر پایه پلیاکسیمتیلن (Polyoxymethylene — POM)، که به طور کلی در زمره «آکِتال» یا «پلیاستال»ها قرار میگیرند. POM یک ترموپلاست نیمهبلوری است که بهخاطر تبلور بالا، ساختار خطی و چگالی شبکه مولکولی، خواصی مانند سختی، پایداری ابعادی عالی، ضریب اصطکاک پایین، مقاومت سایش و خواص مکانیکی بالا را نشان میدهد. هوستافرم بهویژه برای کاربردهای صنعتی که نیاز به قطعات دقیق، ابعاد پایدار در دماهای مختلف و مقاومت به سایش و خستگی دارند توسعه یافته و توسط شرکتهایی مانند Celanese عرضه میشود؛ Hostaform نام تجاریای است که تاریخچهٔ تولید صنعتی آن به دههٔ ۱۹۶۰ بازمیگردد.
فرمول شیمیایی مواد هوستافرم
پلیاکسیمتیلن از تکرار واحدهای −CH2−O− تشکیل میشود و فرمول کلی آن را معمولاً به صورت (CH₂O)ₙ یا خلاصهتر (CH2O)n گزارش میکنند. در عمل دو نوع اصلی POM وجود دارد: هموپلیمر (POM-H که بیشتر با نام تجاری Delrin شناخته میشود) و کوپلیمر (POM-C که شامل واحدهای اتیلناُکسی یا جایگزینهای کوچک در زنجیره است). کوپلیمرها برای بهبود پایداری حرارتی و مقاومت به هیدرولیز تولید شدهاند؛ Hostaform معمولاً نام تجاری کوپلیمرهای POM است که با مقدار کمی واحد جایگزین (حدود ۱–۱٫۵٪) ویژگیهای عملکردی را ارتقا میدهد.
خواص و ویژگی هوستافرم
هوستافرم (POM) مجموعهای از خواص فیزیکی و مکانیکی را با هم ترکیب میکند که آن را برای قطعات مکانیکی پرکاربرد میسازد:
- چگالی و ساختار بلوری: چگالی معمولی حدود ۱.۴۱–۱.۴۲ g/cm³ و ساختار نیمهبلوری که باعث پایداری ابعادی بالا میشود.
- خواص مکانیکی: مدول الاستیسیته و سختی بالا، نسبت بالای استحکام به وزن، خزش کم در درازمدت و مقاومت به خستگی که برای چرخدندهها، بوشها و قطعات باربر حیاتی است.
- خواص tribological (اصطکاک و سایش): ضریب اصطکاک پایین و مقاومت سایش مناسب، امکان عملکرد بهعنوان سطح لغزشی بدون روانکننده دائمی در بسیاری از کاربردها.
- مقاومت شیمیایی و هیدرولیز: مقاومت خوب در برابر حلالها، روغنها، سوختها و محدوده گستردهای از pH (تقریبا pH ۴ تا ۱۴)؛ کوپلیمرها معمولاً مقاومت هیدرولیتیک و حرارتی بهتری نسبت به هموپلیمرها دارند
- محدوده دمای سرویس: پایداری ابعادی مناسب در بازه −۴۰ تا حدود ۱۰۰ °C (بسته به گرید و افزودنیها)؛ بالاتر از این محدوده ممکن است تنزل خواص رخ دهد.
- خواص الکتریکی: مقاومت دیالکتریک و خواص الکتریکی خوبی که آن را برای عایقهای مکانیکی در قطعات الکترونیکی مناسب میسازد.
کاربردهای هوستافرم
بهدلیل ترکیب منحصربهفرد خواص، POM/Hostaform در صنایع مختلف کاربردهای گستردهای دارد؛ مهمترین آنها عبارتند از:
- قطعات خودرو: چرخدندهها، بوشها، توپیها، اجزای داخل قفل و اتصالاتی که نیاز به دقت ابعادی و مقاومت سایش دارند.
- قطعات مکانیکی صنعتی: چرخدندههای دقیق، رولرها، کاورهای لغزشی، محورهای کوچک و قطعاتی که بار دینامیک و خستگی دارند.
- الکترونیک و برق: قطعات عایق، پایههای کانکتور، اجزای کلیدها و سوئیچها بهواسطهٔ خواص دیالکتریک و پایداری ابعادی.
- صنایع مصرفی و پزشکی: در برخی گریدهای ویژه برای تجهیزات دقیق پزشکی (در صورت انطباق با استانداردهای زیستی) و قطعات لوازم خانگی بهکار میرود.
- کاربردهای ترايبولوژیک: بهعنوان مادهٔ پایه در بوشهای خودلغزنده، ریلها و یاتاقانهای پلاستیکی کماصطحکاک.
انواع هوستافرم
POM به چند دسته کلی تقسیم میشود که هر کدام مناسب مصارف خاص هستند و با توجه به نیاز عملکردی، محیط کاری، میزان سایش، دما و دقت ابعادی انتخاب میشوند. انتخاب صحیح نوع هوستافرم در عملکرد نهایی قطعه تأثیر مستقیم دارد و میتواند طول عمر، راندمان و کیفیت فرایند تولید را بهطور چشمگیری افزایش دهد.
۱. هموپلیمر (POM-H؛ تجاری: Delrin)
دول و سختی بالاتر، مناسب برای بخشهایی که نیاز به استحکام برشی و سطح صیقلی است اما حساسیت به هیدرولیز بیشتر دارند. این دسته معمولاً در چرخدندههای دقیق، قطعات ضربهپذیر و مکانیزمهای حرکتی با بارگذاری مداوم استفاده میشود. یکنواختی ساختار مولکولی آن باعث سایش کمتر و رفتار پایدار تحت تنشهای دینامیکی میشود.
۲. کوپلیمر (POM-C؛ تجاری: Hostaform / Celcon)
پایداری حرارتی و مقاومت شیمیایی بهتر، همراه با مقاومت ضد هیدرولیز قویتر نسبت به POM-H دارد. این نوع گزینه مناسب برای محیطهای مرطوب، دستگاههای در تماس با آب، تجهیزات صنعتی و اجزای مکانیکی است که نیاز به دوام طولانی و تغییر ابعادی حداقلی دارند. فرایندپذیری بهتر نیز آن را برای تزریق قطعات پیچیده انتخابی ایدهآل میکند.
۳. گریدهای تقویتشده
شامل افزودنیهایی مانند الیاف شیشه، PTFE، آلومینیومسیلیکات، گرافیت و مولیبدن دیسولفید برای افزایش استحکام، پایداری حرارتی و خواص لغزشی هستند. در این سری، ضریب اصطکاک کاهش یافته و سختی و مقاومت خزشی افزایش مییابد؛ به همین دلیل در یاتاقانها، بوشها، چرخدندههای پر فشار و قطعات حساس به دما و تنشهای ارتعاشی استفاده گسترده دارند.
۴. گریدهای اصلاحشده برای فرآیند
گریدهای Easy-Flow یا Low-Emission که برای قالبگیری تمیزتر، روانتر و بدون ایجاد گازهای ثانویه توسعه یافتهاند. این نوع در تولید سری انبوه، قالبگیری سرعتبالا و قطعات با هندسه باریک و پیچیده عملکرد بسیار مطلوبی دارند. پایداری رنگ، بوی کم و کیفیت سطحی عالی نیز آن را مناسب کاربردهای تزئینی و قطعات مصرفی میسازد.
خرید مواد هوستافرم باکیفیت از هیرا پلیمر
هیرا پلیمر، معتبرترین تامین کننده مواد پلیمری با قیمت مناسب و با کیفیت است. برای استعلام قیمت مواد هوستافرم با ما تماس بگیرید.
برندهای تولید کننده هوستافرم
تعدادی از برندها و تولیدکنندگان برجسته POM در سطح جهانی عبارتند از: Hostaform® و Celcon® (تحت نام Celanese)، Delrin® (DuPont/Ticona سابق)، Ultraform® (BASF)، Kepital® (KEP) و Fortron و برخی دیگر. Hostaform به طور خاص برند مرتبط با گروه Celanese/Hoechst است که سابقهٔ تولید صنعتی آن به دهه ۱۹۶۰ بازمیگردد. هنگام انتخاب گرید، توجه به دیتاشیت و سازگاری با فرایند تولید و استانداردهای صنعتی الزامی است.
نحوه ساخت و تولید هوستافرم
فرآیند تولید POM-H و POM-C با تفاوتهایی همراه است:
هموپلیمر: معمولاً با پلیمریزاسیون فرمالدئید (یا مونومرهای مربوط) در شرایط کنترلشده و سپس تثبیت انتهای زنجیر (مثلاً استریشدن انتها) تولید میشود تا از بازپلیمریزاسیون جلوگیری شود. هموپلیمرها نسبت به هیدرولیز حساسترند و در تولید باید تثبیتکنندههای حرارتی افزوده شوند.
کوپلیمر: با وارد کردن درصدی از واحدهای اتیلناُکسی یا مونومرهای جایگزین در زنجیره پلیمری، مشکلات پایداری حرارتی رفع شده و فرمولاسیونهای صنعتی با افزودنیها (مقویها، روانکنندهها، عوامل ضد اکسیداسیون و کاهشدهنده اصطکاک) شکل میگیرند.
شکل دهی: پس از پلیمریزاسیون، رزین بهصورت گرانول عرضه میشود و فرایندهای قالبگیری تزریقی، اکستروژن (ورق، میلگرد) و ماشینکاری دقیق (CNC از میله قالبی) برای تولید قطعات نهایی بهکار میرود. کنترل شرایط خشکسازی قبل از تزریق و پارامترهای قالبگیری برای جلوگیری از نقصهایی مانند حفره مرکزی یا ادغام ناقص اهمیت دارد.
تفاوت هوستافرم و پلی آمید
پلیاستال (POM) و پلیآمیدها (PA؛ نایلونها) هر دو پلیمرهای مهندسی هستند اما تفاوتهای کلیدی دارند:
- ساختار شیمیایی: POM بر پایهٔ واحد −CH₂−O− است؛ PA دارای گروههای آمید −CONH− است. این تفاوت باعث تفاوت در جذب آب و خواص میشود.
- جذب رطوبت: PAها جذب آب بالاتری دارند که بر ابعاد و خواص مکانیکی مؤثر است؛ POM جذب آب خیلی کمتری داشته و پایداری ابعادی بهتری دارد.
- خواص اصطکاک و سایش: POM بهواسطهٔ ضریب اصطکاک پایین و خواص لغزشی بهتر برای کاربردهای ترايبولوژیک مناسبتر است؛ PA در شرایط بار دینامیک و ضربهای گاهی بهتر عمل میکند.
- دمای سرویس و مقاومت شیمیایی: تفاوتهای منطقهای وجود دارد؛ انتخاب بین دو ماده بستگی مستقیم به محیط کاری (رطوبت، تماس شیمیایی، دما، بار) دارد.
همچنین بخوانید
قیمت مواد پلی استال یا هوستافرم
قیمت مواد POM تحتتأثیر عوامل متعددی همچون برند تولیدکننده، نوع گرید (هموپلیمر یا کوپلیمر)، افزودنیها (نظیر الیاف شیشه یا PTFE)، حجم سفارش، شرایط عرضهوتقاضا و نوسانات بازار جهانی پلیمرها متغیر است. موقعیت جغرافیایی و وضعیت واردات نیز در تعیین هزینه نهایی تأثیر مستقیم دارند، زیرا هزینههای حملونقل، تعرفههای گمرکی و نرخ ارز میتوانند قیمت نهایی را برای مصرفکننده دچار تغییر کنند.
گریدهای تخصصی مانند نمونههای تقویتشده یا گریدهای خودلغزنده با روانکاری داخلی معمولاً در رده قیمتی بالاتری نسبت به گریدهای استاندارد قرار میگیرند و همچنین خریدهای عمده (تناژ بالا) معمولاً شامل شرایط اقتصادی مناسبتری نسبت به خرید کیسهای یا خردهفروشی هستند. به همین دلیل اعلام یک نرخ ثابت برای همهی دستهها دقیق و علمی نیست و باید با توجه به نوع مصرف و مقدار موردنیاز، استعلام اختصاصی انجام شود. برای اطلاع از قیمت روز مواد هوستافرم، بهروزترین شرایط فروش و استعلام دقیق گرید مورد نیاز، با شماره ۰۲۱۵۵۱۵۷۰۰۰ تماس بگیرید.
نکات نگهداری مواد پلی استال
برای حفظ کیفیت گرانول و قطعات POM نکات زیر حیاتی است:
- خشکسازی: قبل از قالبگیری، گرانولهای POM باید در شرایط خشک (بسته به توصیهٔ دیتاشیت، معمولاً در دمای مشخص و زمان معین) خشک شوند تا از نقصهای سطحی و تخلخل جلوگیری شود.
- انبارش: در بستهبندی اصلی و در محیط خشک و خنک نگهداری شود؛ تماس مستقیم با منابع اکسیدکننده یا تابش UV بلندمدت ممکن است خواص سطحی را تغییر دهد.
- بازیافت و پردازش مجدد: POM قابل بازیافت مکانیکی است اما باید گرید و آلودگیها مدیریت شود؛ بازیافت مکرر میتواند منجر به کاهش جرم مولکولی و خواص مکانیکی شود.
خرید مواد هوستافرم از هیراپلیمر پرتو
برای خرید مواد هوستافرم (POM) از هیراپلیمر پرتو میتوانید به مجموعهای دسترسی پیدا کنید که گریدهای مختلف هموپلیمر و کوپلیمر را بهصورت تخصصی تأمین میکند. این مجموعه امکان ارائه هوستافرم خام، مستربچدار و گریدهای صنعتی تقویتشده با الیاف شیشه یا روانکارهای داخلی را فراهم کرده تا تولیدکنندگان بتوانند مطابق نیاز فنی قطعه خود انتخاب دقیقتری داشته باشند. تیم فنی هیراپلیمر پرتو با ارائه مشاوره مهندسی در حوزه مواد پلیمری، به شما کمک میکند مناسبترین گرید را از نظر مقاومت مکانیکی، پایداری ابعادی، قابلیت ماشینکاری یا تزریق انتخاب کنید. همچنین امکان ثبت سفارش در تناژ مختلف وجود دارد و برای استعلام موجودی و دریافت مشاوره خرید، تنها کافیست با واحد فروش مجموعه تماس بگیرید.
